Chưa từng có thời điểm nào kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 mà phần thưởng cho việc nắm giữ cổ phiếu thay vì trái phiếu lại thấp như hiện nay.
Hiện tại, phần bù rủi ro cổ phiếu – chênh lệch giữa tỷ suất lợi nhuận của S&P 500 (E/P) và lợi suất của trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm – chỉ ở mức 1,59%, thấp chưa từng thấy kể từ tháng 10/2007. Con số này thấp hơn rất nhiều so với mức trung bình 3,5% kể từ năm 2008.
Thị trường chứng khoán Mỹ đang đối mặt với thách thức của sự suy giảm phần bù rủi ro trong tương lai gần. Trước đây, cổ phiếu được kỳ vọng có phần thưởng cao hơn so với trái phiếu để bù đắp cho rủi ro cao hơn. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, lợi suất trái phiếu tăng vọt và lợi nhuận doanh nghiệp giảm sút, khiến cổ phiếu trở nên kém hấp dẫn hơn. Ngoài ra, Fed đang đối mặt với nhiệm vụ kép và việc nâng lãi suất để kiềm chế lạm phát cũng ảnh hưởng tiêu cực đến cổ phiếu.
Tuy nhiên, S&P 500 đã có dấu hiệu hồi phục sau khi giảm mạnh trong năm qua, tăng 6,9% từ đầu năm 2023. Trong khi đó, chỉ số trái phiếu tổng hợp của Bloomberg cũng tăng 4,2% nhờ vào đà tăng mạnh ở đầu năm và lợi suất cao hơn. Theo ông Tony DeSpirito, Giám đốc đầu tư phụ trách cổ phiếu Mỹ tại BlackRock, trái phiếu đang mang lại “cơ hội ngàn năm có một”.
Phần bù rủi ro cổ phiếu đang gần mức trung bình dài hạn
Hiện tại, phần bù rủi ro của cổ phiếu đang ở mức trung bình tính từ năm 1957, theo một nghiên cứu của BlackRock. Tuy nhiên, khi lợi suất trái phiếu tăng vọt, phần bù rủi ro cổ phiếu có xu hướng giảm mạnh và hệ số P/E tăng cao, có thể do lợi nhuận thấp hoặc giá cổ phiếu quá cao.
Giai đoạn thị trường cổ phiếu bấp bênh vào tháng 10/2007 cho thấy sự khó khăn của thị trường khi lãi suất chuẩn của Fed ở mức gần như hiện tại, trong khi thị trường cổ phiếu vẫn đạt mức cao kỷ lục. Sau đó, vào năm 2008, S&P 500 đã giảm đến 45%, và phần bù rủi ro cổ phiếu đã tăng đáng kể khi thị trường chứng khoán Mỹ chạm đáy vào tháng 3/2009.
Ngày nay, thị trường cổ phiếu Mỹ đang đối mặt với nhiều thách thức, và thị trường trông có vẻ đắt đỏ hơn bất kỳ quốc gia nào khác, theo nghiên cứu của Research Affiliates. Thước đo này dựa trên hệ số CAPE của chỉ số S&P 500 trong 10 năm qua và vẫn ở mức cao, đạt khoảng 29 lần, mặc dù đã thấp hơn mức đỉnh cuối thập niên 90 và năm 2021.
Trong quá khứ, thị trường cổ phiếu thường bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong những thời kỳ suy thoái kinh tế, nhưng hiện nay các chuyên gia cho rằng việc định giá cao không có nghĩa rằng cổ phiếu sẽ ngừng tăng giá.
Nhà sáng lập của công ty tư vấn Stray Reflections, ông Jawad Mian, thị trường cổ phiếu có thể tiếp tục tăng mạnh trong chu kỳ hiện tại, dù đã chạm đỉnh ở mức cao. Trong khi đó, nền kinh tế ngày nay có khả năng chống chịu lãi suất cao hơn trước đây.
Theo ông Milan, mức tăng trưởng danh nghĩa cao và việc giảm lãi suất sẽ tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng lợi nhuận, giảm khả năng cổ phiếu giảm mạnh.
Theo FactSet, các chuyên gia phân tích dự báo lợi nhuận của các doanh nghiệp thuộc S&P 500 tăng trưởng khoảng 1.6% trong năm 2023 và tăng tới 5% vào cuối năm 2022.
Theo nghiên cứu của BlackRock, kể từ năm 1957, cổ phiếu thường có thành tích vượt trội hơn trái phiếu trong 2/3 khoảng thời gian.
Ông DeSpirito nhận định rằng tập trung quá nhiều vào phần bù rủi ro thấp của cổ phiếu có thể khiến nhà đầu tư bỏ lỡ nhiều phần của thị trường. Ông cũng lưu ý rằng việc Fed can thiệp vào thị trường trái phiếu dài hạn và kéo giảm lãi suất ngắn hạn đã tạo ra phần bù rủi ro cao bất thường cho cổ phiếu. Ông khuyến khích nhà đầu tư nên xem xét đầu tư vào các công ty có biên lợi nhuận vững chắc và tăng trưởng lợi nhuận cao, đồng thời tránh các công ty có định giá quá cao.
Một số nhà đầu tư cho rằng cổ phiếu giá trị – những cổ phiếu đang giao dịch dưới giá trị sổ sách – có thể là lựa chọn đáng cân nhắc. Theo nhà sáng lập và Chủ tịch của Research Affiliates là ông Rob Arnott, cổ phiếu giá trị đang rẻ đến mức khó tin so với cổ phiếu tăng trưởng.
Theo ông Arnott, khi mức lạm phát dao động từ 4-8%/năm, cổ phiếu giá trị thường có thành tích vượt trội hơn cổ phiếu tăng trưởng khoảng 6-8 điểm phần trăm mỗi năm. Trong tháng 2/2023, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ tăng 6% so với cùng kỳ, cho thấy cổ phiếu giá trị có thể là lựa chọn hấp dẫn trong thời điểm này. “Lạm phát là điều tuyệt vời cho cổ phiếu giá trị”, ông Arnott nhấn mạnh.
