Lệnh cấm của Liên minh châu Âu (EU) đối với dầu diesel của Nga có hiệu lực từ ngày 5 tháng 2. Sau khi lệnh cấm có hiệu lực, giá dầu diesel kỳ hạn trên thị trường châu Âu đã giảm 1,6% vào đầu phiên giao dịch tuần này, nâng tổng mức giảm trong hai tuần lên 20% trong bối cảnh nhu cầu năng lượng của khu vực.
Giá dầu diesel giảm là một cứu cánh quan trọng đối với hàng triệu tài xế xe tải, người sử dụng ô tô và doanh nghiệp ở châu Âu, một khu vực phụ thuộc nhiều vào dầu diesel. Khoảng 96% xe tải, 91% xe bán tải và 42% xe con ở EU sử dụng động cơ diesel, theo dữ liệu từ Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô châu Âu (EAMA). Lệnh cấm của EU đối với dầu diesel của Nga được đưa ra hai tháng sau khi khối này ban hành lệnh cấm đối với dầu thô nhập khẩu bằng đường biển của Nga. Tất cả đều nằm trong gói trừng phạt của châu Âu đối với Nga trong cuộc xung đột Nga-Ukraine. Theo dữ liệu của Rystad Energy, năm 2022, Nga chiếm 29% tổng lượng dầu diesel nhập khẩu của châu Âu.
Các nước châu Âu đang chuẩn bị đáp trả lệnh cấm mới nhất bằng cách tăng cường nhập khẩu dầu diesel từ Nga trong những tháng gần đây. Trong quý 4 năm 2022, nhập khẩu dầu diesel của châu Âu tăng 19% so với cùng kỳ năm ngoái, theo dữ liệu từ nhà cung cấp dữ liệu năng lượng Vortexa.
Nhu cầu dầu diesel ở châu Âu cũng ở mức thấp, các nhà phân tích cho rằng một phần nguyên nhân của sự sụt giảm nhu cầu này là do mùa đông năm nay ở châu Âu ấm hơn bình thường, khiến nhu cầu sử dụng dầu diesel làm nhiên liệu giảm. Vật liệu sưởi ấm không lớn, cộng với giá cao hạn chế nhu cầu. Bất chấp sự sụt giảm gần đây, giá dầu diesel bán buôn ở châu Âu vẫn cao hơn 10% so với cùng kỳ năm ngoái.
Tại các trạm xăng, giá trung bình của một lít dầu diesel ở châu Âu đạt 1,8 euro (1,93 USD) vào ngày 30 tháng 1, từ mức 1,6 euro (1,72 USD) cùng kỳ năm trước. “Nhu cầu vẫn yếu” ở châu Âu đã giúp “tồn kho dầu diesel của khu vực này tăng mạnh trong vài tháng qua”. Tuy nhiên, có thể mất vài tháng để tác động của lệnh cấm được cảm nhận, vì đó là lúc châu Âu bắt đầu nhập khẩu nhiều dầu diesel hơn từ các nguồn ở xa, với chi phí vận chuyển cao hơn. Hiện EU đã phải tăng mạnh nhập khẩu dầu diesel từ Mỹ, Trung Đông và một số nước châu Á.
Lượng dầu nhập khẩu bổ sung đó sẽ không đủ để bù đắp nguồn cung dầu diesel bị mất từ Nga sang châu Âu một khi lượng dầu tồn kho của châu Âu giảm và giá dầu diesel nhập khẩu từ các khu vực khác có thể bắt đầu tăng từ quý III. Năm nay.
Ngoài ra, ảnh hưởng của lệnh cấm nói trên đối với Nga có thể không lớn. Moscow đã chuyển hướng xuất khẩu dầu diesel sang các thị trường khác kể từ tháng 7 năm ngoái. Xuất khẩu của Nga sang các nước Thổ Nhĩ Kỳ và Bắc Phi đã tăng tới 154% trong khoảng thời gian từ tháng 11 đến tháng 1 so với cùng kỳ năm trước.
Xu hướng này sẽ tiếp tục và dự báo xuất khẩu dầu diesel của Nga sang thị trường Nam Mỹ có thể vẫn ở mức thấp. Tuy nhiên, theo dự báo, Mỹ có thể chuyển một phần xuất khẩu dầu diesel từ thị trường Nam Mỹ sang thị trường châu Âu, và dầu diesel của Nga do đó sẽ tìm thị trường mới ở Nam Mỹ, theo ông Jorge Leon.
