hợp đồng quyền chọn là sản phẩm chứng khoán phái sinh mà bất kỳ ai tham gia thị trường chắc hẳn cũng đã từng nghe qua. Vì thế mà các nhà đầu tư mới cần hiểu cho rõ hợp đồng quyền chọn cũng như các đặc điểm của loại hợp đồng này để việc đầu tư diễn ra hiệu quả. Chia sẻ dưới đây của 69 Invest sẽ cùng bạn tìm hiểu cụ thể.
Mục lục bài viết
Hợp đồng quyền chọn là gì?
Hợp đồng quyền chọn (Option Contract) là hợp đồng cho phép người mua nắm được mua (quyền chọn mua). Hoặc được bán (quyền chọn bán) một khối lượng hàng hoá cơ sở. Có thể là cổ phiếu, trái phiếu… tại một mức giá xác định trong một thời gian.
Tuy có điểm tương tự với hợp đồng tương lai nhưng hợp đồng quyền chọn có một số điểm riêng biệt. Các nhà đầu tư khi sử dụng hợp đồng này là không có nghĩa vụ bắt buộc phải thực hiện hết vị thế của mình.
Hợp đồng quyền chọn thường được sử dụng để phòng ngừa các rủi ro xảy ra, đồng thời thể thực hiện các giao dịch mua bán đầu cơ. Đây là một công cụ tài chính phái sinh được dựa trên nhiều loại tài sản cơ sở khác nhau gồm cả tiền mã hóa, cổ phiếu hay các chỉ số trong tài chính.
Xem thêm: Bank Draft là gì? Lưu ý khi phát hành hối phiếu ngân hàng
Có những loại hợp đồng nào trên thị trường?
Hợp đồng quyền chọn mua có thể được mua bằng cách đặt cược đòn bẩy vào sự tăng giá. Trong khi đó quyền chọn bán lại được mua để thu lợi nhuận từ việc giảm giá. Trong đó:
Người mua quyền chọn mua có quyền tuy vậy không có nghĩa vụ mua phải mua số lượng cổ phiếu trong hợp đồng với giá thực tế. Mặt khác, người mua có quyền nhưng không có nghĩa vụ bán cổ phần với giá thực tế trong hợp đồng.
Người bán quyền chọn là writer, có nghĩa vụ giao dịch quyền chọn. Nếu người mua quyết định thực hiện quyền chọn mua để mua tài sản hoặc quyền chọn bán để bán.
- Quyền chọn mua (CALL Option): Người mua quyền chọn mua dự đoán tăng giá của tài sản và có quyền bán với mức giá thực tế được quy định trong hợp đồng. Trong giao dịch, một vị thế được mở khi một hoặc các hợp đồng được mua từ người bán. Người bán được trả một khoản phí để thực hiện nghĩa vụ tài sản với giá thực tế.
- Quyền chọn bán (PUT Option): Người mua quyền chọn bán dự đoán sự giảm giá của tài sản cơ sở và có quyền bán với mức giá thực tế trong hợp đồng. Nếu giá tài sản giảm xuống dưới giá thực hiện trước hoặc khi hết hạn thì người mua có thể chuyển nhượng tài sản cơ sở cho người bán để mua với giá thực hiện hoặc tiến hành bán hợp đồng.
Ngoài ra còn được phân theo cách thức thực hiện quyền chọn:
- Quyền chọn kiểu Mỹ: bên mua được thực hiện quyền vào bất cứ thời điểm nào trong khoảng thời gian đến khi đáo hạn.
- Quyền chọn kiểu Châu Âu: bên mua chỉ có thể thực hiện quyền chọn vào ngày đáo hạn.
Phân loại hợp đồng dựa trên tài sản cơ sở
Theo như phần viết bên trên, chúng mình đã giới thiệu đến bạn những loại hợp đồng quyền chọn trên thị trường phổ biến. Tuy nhiên thì loại hợp đồng này còn được phân chia dựa trên tài sản cơ sở. Cụ thể như thế nào thì sẽ được đề cập bên dưới đây.
Hợp đồng quyền chọn hàng hóa
Là quyền chọn mà trong đó tài sản cơ sở là một loại hàng hóa cơ bản. Người nắm giữ quyền chọn có quyền được mua hoặc bán một số lượng nhất định hàng hóa với giá thỏa thuận trước hoặc trước một ngày cụ thể.
Hợp đồng quyền chọn cổ phiếu
Hợp đồng được thiết kế với tài sản cơ sở là cổ phiếu đơn lẻ. Quyền chọn cổ phiếu đơn lẻ đem lại cho người nắm giữ quyền mua hoặc bán một cổ phiếu cụ thể với số lượng ở mức giá xác định vào thời điểm nhất định.
Hợp đồng quyền chọn chỉ số cổ phiếu
Hợp đồng được xây dựng trên một chỉ số cổ phiếu, có thể đại diện cho toàn bộ thị trường hay những khu vực/ngành. Nhà đầu tư hoàn toàn có thể tiếp cận với toàn bộ thị trường. Hoặc với những phân mảng cụ thể theo ngành hoặc khu vực chỉ qua một giao dịch duy nhất thay vì nhiều giao dịch với các cổ phiếu đơn lẻ.
Hợp đồng quyền chọn lãi suất
Là hợp đồng mà tài sản cơ sở là lãi suất hoặc tài sản gắn liền với lãi suất. Quyền chọn trái phiếu cũng nằm trong nhóm này khi có yếu tố cơ sở liên quan đến lãi suất trung và dài hạn.
Hợp đồng quyền chọn tiền tệ
Bao gồm quyền chọn với tài sản giao ngay và với hợp đồng tương lai. Nếu tài sản cơ sở tham chiếu đến tỷ giá giao ngay, bên mua được mua (hoặc bán) một lượng ngoại tệ nhất định theo tỷ giá cố định trong tương lai.
Trường hợp nếu tài sản cơ sở là hợp đồng tương lai tiền tệ, người mua có quyền giữ một vị thế nhất định. Với hợp đồng tương lai cơ sở nếu quyết định thực hiện. Công cụ cho phép nhà đầu tư hay các doanh nghiệp phòng ngừa rủi ro hoặc có thể tận dụng cơ hội để kiếm lời từ những biến động của tỷ giá.
Xem thêm: Mô hình Cup and Handle là gì? Chiến lược giao dịch hiệu quả với mô hình Cup and Handle
Kết luận
Qua những phân tích trên có thể thấyhợp đồng quyền chọn được sử dụng linh hoạt. Đặc biiệt là trong các tình huống khác nhau trong đầu cơ hay giúp các nhà đầu tư thực hiện chiến lược phòng rủi ro. Tuy vậy, nhà đầu tư cũng cần nắm rõ được khái niệm, đặc điểm cũng như cách thức hoạt động của loại hợp đồng này trước khi sử dụng. Hy vọng bài viết trên của 69 Invest có thể giúp bạn có cho mình lượng kiến thức nhất định.
