đường cong lợi suất là đường thể hiện sự chênh lệch giữa lãi suất trái phiếu ngắn hạn và lãi suất trong dài hạn. Đây là một trong những công cụ ưa thích của các nhà phân tích đưa ra những dự đoán về các hiện tượng suy thoái kinh tế. Vậy đường cong lãi suất là gì? Nó có những ý nghĩa và đặc điểm như thế nào? Cùng tìm kiếm câu trả lời với 69 Invest qua bài viết dưới!
Mục lục bài viết
- 1 Đường cong lợi suất là gì?
- 2 Những đặc điểm và ý nghĩa
- 3 Phân loại đường Yield Curve
- 4 Cách thức hoạt động
- 5 Điểm mặt các yếu tố có ảnh hưởng đến đường cong lợi suất
- 6 Nguyên nhân dẫn đến đường cong lãi suất đảo ngược
- 7 Đường cong lãi suất đảo ngược Mỹ có ảnh hưởng tới nền kinh tế Việt Nam như thế nào?
- 8 Tìm hiểu về đường cong lợi suất trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ
- 9 Những rủi ro của đường cong lợi suất
- 10 Đường cong lợi suất được sử dụng như thế nào?
- 11 Kết luận
Đường cong lợi suất là gì?
Đường có tên tiếng Anh là Yield Curve. Đây là biểu đồ thể hiện lãi suất của trái phiếu cùng chất lượng tín dụng. Tuy nhiên chúng có thời gian đáo hạn khác nhau. Qua đó, có thể xác định được sự khác biệt của lợi nhuận thu về khi mua trái phiếu ngắn hạn và dài hạn. Đồng thời còn thể hiện lãi suất kỳ vọng của thị trường tương lai.
Xem thêm: Vàng thế giới nhích nhẹ sau phát biểu của Chủ tịch Fed
Những đặc điểm và ý nghĩa
Như đã đề cập khá khái quát bên trên là đường cong này giúp các nhà chiến lược đưa ra những phân tích về sự suy thoái của thị trường. Vậy họ dựa vào những đặc điểm nào của đường này để đưa ra những nhận định đó?
Đặc điểm của Yield Curve
Đường cong lợi suất có độ dốc hướng về bên phải do đầu tư trái phiếu dài hạn có lãi suất cao hơn trong ngắn hạn. Do đó mà mức độ rủi ro cũng cao hơn. Lãi suất kỳ vọng lúc này không có sự thay đổi đáng kể.
Trường hợp đường cong đảo ngược là khi lãi suất trái phiếu ngắn hạn tăng cao hơn dài hạn. Điều này phản ánh tình hình tài chính hiện đang trong thời kỳ bất ổn, dòng tiền bị Chính phủ thắt chặt để giảm lạm phát.
Ý nghĩa đặc trưng
Tiếp đến là những ý nghĩa đặc trưng của đường cong này để các nhà đầu tư nắm được những dấu hiệu đó:
- Trái phiếu Chính phủ có mức rủi ro tín dụng gần như bằng 0. Vì vậy mà đường cong lợi suất được sử dụng như thước đo để tham chiếu các loại khác.
- Sự chênh lệch khi so sánh đường cong lợi suất của trái phiếu khác với đường tham chiếu đã tạo thành mức độ chênh lệch tín dụng. Mức chênh lệch này càng lớn thì mức độ rủi ro của chủ thể phát hành càng cao.
- Nhà đầu tư cũng có thể sử dụng để định giá trái phiếu nhằm phát hiện những dấu hiệu cảnh báo về tình hình kinh tế tương lai.
Xem thêm: Nến spinning top nguồn gốc ở đâu? Cách giao dịch cho đúng
Phân loại đường Yield Curve
Yield Curve thông thường được chia thành 3 loại:
- Đường lồi: Đây là đường cong trong trạng thái bình thường. Trong đó thì trái phiếu dài hạn có lãi suất cao hơn ngắn hạn. Nhà đầu tư kỳ vọng không có những thay đổi bất thường nào trong nền kinh tế.
- Đường lõm: Đây là đường cong khi tình hình tài chính kinh tế bất ổn. Trái phiếu ngắn hạn có lãi suất cao hơn dài hạn. Đây là dự báo cho đợt suy thoái kinh tế.
- Đường phẳng: Đây là đường cong khi nhà đầu tư kỳ vọng về thị trường đối lập nhau. Lãi suất trái phiếu có xu hướng ngang bằng nhau. Đây cũng là lúc thị trường chuyển từ khủng hoảng sang tăng trưởng hoặc ngược lại.
Xem thêm: Một cổ phiếu an ninh mạng nổi bật của Vương quốc Anh đang bị tấn công bởi những người bán khống
Cách thức hoạt động
Đường cong lợi suất cung cấp ảnh chụp trực quan về một thị trường trái phiếu tại một thời điểm nhất định. Nó cho thấy lợi tức trung bình của các trái phiếu ngắn, trung bình hoặc dài hạn.
Lãi suất trái phiếu được bán bởi cùng một công ty phát hành với các kỳ hạn khác nhau, tùy thuộc vào cách các nhà đầu tư cảm nhận về rủi ro, xu hướng và hiệu suất của nền kinh tế. Đường cong cho phép hình dung các mức lãi suất khác nhau trên một biểu đồ.
So sánh các trái phiếu có kỳ hạn khác nhau từ cùng một tổ chức phát hành cho phép vạch ra chiến lược đầu tư phù hợp. Việc ràng buộc tiền trong một trái phiếu dài hạn là mạo hiểm với khả năng lãi suất tăng và giúp các nhà đầu tư hiểu được rủi ro đó.
Brandon Renfro: “Các nhà đầu tư có thể sử dụng đường này để đánh giá liệu trái phiếu dài hạn có mang lại đủ lợi tức để bù đắp cho rủi ro khi đầu tư vào trái phiếu dài hạn hay không”. Đại học Baptist Đông Texas: “Đường cong càng dốc thì chênh lệch lợi suất càng lớn và sẵn sàng chấp nhận rủi ro. Khi đường cong phẳng, nhà đầu tư nhận được ít tiền đền bù hơn khi đầu tư vào trái phiếu dài hạn hơn.”
Điểm mặt các yếu tố có ảnh hưởng đến đường cong lợi suất
Lãi suất của trái phiếu có kỳ hạn là tổng hợp của một số yếu tố như lãi suất phi rủi ro, lạm phát kỳ vọng, rủi ro vỡ nợ, kỳ hạn và tính thanh khoản. Renfro đã từng nêu ý kiến “Khi các yếu tố riêng lẻ này dao động liên quan đến một công cụ nợ nhất định thì tỷ lệ trên công cụ nợ cũng sẽ thay đổi theo. Mỗi yếu tố sẽ có những tác động khác nhau dù hoạt động đồng bộ với nhau.
Lãi suất có thể ảnh hưởng đến vì có thể giúp thiết lập kỳ vọng lãi suất cho tất cả các kỳ hạn. Lãi suất phản ứng với lạm phát và tăng trưởng kinh tế, do đó có tác động đến đường cong lợi suất.
Xem thêm: Góc nhìn 07/02: Mở rộng nhịp điều chỉnh?
Nguyên nhân dẫn đến đường cong lãi suất đảo ngược
Nếu nhà đầu tư tin rằng kinh tế Mỹ tốt, lạm phát tăng cao, họ sẽ giảm tỷ trọng nắm giữ trái phiếu kỳ hạn dài và đầu tư nhiều vào tài sản rủi ro. Khi có nhu cầu trái phiếu kỳ hạn dài giảm thì lợi suất trái phiếu sẽ tăng.
Ngược lại, nếu nhà đầu tư tin rằng triển vọng kinh tế xấu đi và lạm phát giảm, nhu cầu trái phiếu kỳ hạn dài sẽ tăng lên, đẩy lợi suất trái phiếu giảm xuống. Khi nhà đầu tư cho rằng suy thoái, họ kỳ vọng FED sẽ cắt giảm lãi suất nhiều hơn khiến lợi suất giảm. Bởi vậy, họ chấp nhận mua trái phiếu dài với lợi suất thấp để đổi lại lợi nhuận từ tăng giá của trái phiếu. Điều này làm lợi suất trái phiếu ngắn hạn tăng cao hơn và tạo nên đường cong lãi suất đảo ngược.
Xem thêm: Các nhà kinh tế cho biết ít nhất hai lần tăng lãi suất nữa của Fed và không cắt giảm trong năm nay
Đường cong lãi suất đảo ngược Mỹ có ảnh hưởng tới nền kinh tế Việt Nam như thế nào?
Theo thống kê, trong vòng 100 năm qua, đường cong lãi suất đảo ngược chỉ xảy ra 28 lần nhưng 22 lần trong đó đều dẫn tới khủng hoảng kinh tế Mỹ sau 12 – 18 tháng. Trong 2022, đường cong lợi suất đảo ngược xuất hiện khi lãi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 2 năm cao hơn 10 năm. Chốt phiên 19/7, lãi suất Kho bạc ở mức 3.23%, cao hơn mức trung bình dài hạn 3.14%. Lãi suất Kho bạc 10 năm là 3.01%, mức trung bình dài hạn là 4.27%. Điều này dự báo kinh tế Mỹ nói riêng và kinh tế toàn cầu nói chung sẽ đương đầu với nhiều khó khăn trong thời gian tới.
Theo nhiều chuyên gia kinh tế thì nền kinh tế của Việt Nam không bị ảnh hưởng quá nhiều từ tình hình kinh tế thế giới nhờ đang áp dụng các chính sách tài khóa. Chính phủ đã giảm tất cả các loại thuế liên quan đến hàng nhập khẩu và xăng dầu. Nhờ tình hình kinh tế ổn định so với tình hình chung, Việt Nam có thể trở thành điểm thu hút đối với các nhà đầu tư nước ngoài.
Xem thêm: Farming coin là gì và những thông tin liên quan cần lưu ý
Tìm hiểu về đường cong lợi suất trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ
Đường cong lợi tức của Kho bạc Hoa Kỳ là một biểu đồ đường mô tả lợi suất của trái phiếu kho bạc ngắn hạn so với dài hạn. Biểu đồ cho thấy mối quan hệ giữa lãi suất và kỳ hạn có thu nhập cố định của Kho bạc Hoa Kỳ. Đường cong lợi tức của Kho bạc cho thấy lợi suất ở các kỳ hạn cố định. Do tín phiếu kho bạc và trái phiếu được bán lại hàng ngày nên lợi suất trái phiếu, tín phiếu và trái phiếu có sự dao động.
Xem thêm: CTSI coin và hững điều cần biết về dự án thứ 12 của Binance
Những rủi ro của đường cong lợi suất
Rủi ro đường cong lợi suất là rủi ro mà các nhà đầu tư có thu nhập cố định gặp phải do sự thay đổi bất lợi của lãi suất. Rủi ro bắt nguồn từ giá trái phiếu và lãi suất có mối quan hệ nghịch đảo.
Xem thêm: Công việc phục vụ quán cafe và những điều cần lưu ý
Đường cong lợi suất được sử dụng như thế nào?
Các nhà đầu tư có thể sử dụng đường cong lợi suất để đưa ra những dự đoán về xu hướng của nền kinh tế và quyết định đầu tư. Nếu đường cong lợi suất trái phiếu cho thấy suy thoái kinh tế, các nhà đầu tư có thể chuyển tiền vào các tài sản phòng thủ như mặt hàng chủ lực của người tiêu dùng. Nếu đường cong trở nên dốc thì có thể là dấu hiệu của lạm phát. Lúc này, các nhà đầu tư có thể tránh các trái phiếu dài hạn với lợi suất sẽ bị xói mòn.
Xem thêm: Tìm hiểu về bảo lãnh ngân hàng là gì?
Kết luận
Đường cong lợi suất là một trong những công cụ giúp ích cho các nhà đầu tư khá nhiều trong việc phân tích thị trường. Bài viết trên của 69 Invest cũng đã thu thập, phân tích những thông tin nhằm giúp mọi người có thể nắm rõ hơn nữa về công cụ này, biết cách sử dụng chúng thật hiệu quả để đem lại thật nhiều lợi nhuận.
