Nền kinh tế phát triển ngày càng mạnh mẽ đã giúp các nhà đầu tư thu được lợi nhuận hiệu quả dưới nhiều hình thức khác nhau. Ngoài trái phiếu, cổ phiếu hay chứng chỉ quỹ, thì tín phiếu cũng là một trong những phương thức được giới đầu tư trên thị trường quan tâm rất nhiều. Vậy hãy cùng 69 Invest tìm hiểu xem rốt cuộc tín phiếu là gì, phân loại, ý nghĩa cũng như cách phát hành tín phiếu ngay trong bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
Tín phiếu là gì?
Căn cứ theo quy định tại luật Các tổ chức tín dụng, sửa đổi, bổ sung năm 2010, thì khái niệm tín phiếu được trình bày như sau: “Tín phiếu là chứng chỉ ghi nhận khoản nợ ngắn hạn được phát hành theo phương thức do pháp luật quy định để vay tiền”.
Nói một cách đơn giản, tín phiếu là sự xác nhận quyền của chủ nợ, quyền được hưởng lợi tức ổn định của người sở hữu cùng với các nghĩa vụ tương ứng đối với chủ thể phát hành tín phiếu. Đây là công cụ được sử dụng phổ biến trên thị trường tài chính với thời gian đáo hạn thường là dưới 1 năm, ngắn hơn so với cổ phiếu và trái phiếu thông thường.
Phát hành tín phiếu là một hình thức huy động vốn dưới dạng chứng chỉ vay nợ có xác nhận quyền hưởng lợi, quyền của chủ nợ, … Do kỳ hạn ngắn nên tín phiếu có biên dao động thấp nghĩa là nhà đầu tư sẽ tối thiểu hóa được rủi ro nếu không may gặp phải chịu ít rủi ro nhất.
Xem thêm: Coin là gì? Chúng ta có nên đầu tư vào coin không?
Các thuật ngữ quan trọng cần biết khi tìm hiểu về tín phiếu
Nhà đầu tư khi tìm hiểu về tín phiếu, cần phải nắm được một số thuật ngữ quan trọng để dễ dàng theo dõi:
- Tín phiếu phát hành lần đầu: là tín phiếu mới, lần đầu tiên được phát hành trên thị trường sơ cấp.
- Tín phiếu phát hành bổ sung: là tín phiếu được phát hành nhằm mục đích bổ sung cho mã tín phiếu hiện đã và đang lưu hành trên thị trường. Ngày đáo hạn của tín phiếu phát hành bổ sung và tín phiếu đang lưu hành phải trùng nhau.
- Ngày phát hành tín phiếu chính là ngày tín phiếu bắt đầu có hiệu lực, trùng với thời điểm mà nhà đầu tư thanh toán tiền mua tín phiếu.
- Ngày tổ chức phát hành tín phiếu: có thể hiểu đơn giản là ngày tín phiếu được tổ chức đấu thầu.
- Ngày thanh toán tiền mua tín phiếu: là ngày mà nhà đầu tư hoàn thành việc chuyển tiền mua cho tổ chức phát hành tín phiếu.
- Ngày cuối cùng đăng ký tín phiếu: là ngày mà trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam – VSD thực hiện việc xác định danh sách chủ sở hữu tín phiếu để thanh toán.
Xem thêm: Cryptocurrency là gì? Ưu điểm và nhược điểm của Crypto
Phân loại tín phiếu hiện nay
Trên thị trường hiện nay có hai loại tín phiếu: Tín phiếu kho bạc và tín phiếu ngân hàng nhà nước. Mỗi loại lại sở hữu trong mình những đặc điểm khác nhau.
Tín phiếu kho bạc
Là loại tín phiếu do kho bạc Nhà nước phát hành. Mục đích phát hành tín phiếu kho bạc là để nhằm bù lỗ ngân sách nhà nước tạm thời, ngoài ra cũng có tác dụng thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài chính.
Đây là công cụ tài chính có mức độ rủi ro thấp nhất trên thị trường tài chính vì chủ thể phát hành chính là kho bạc nhà nước. Việc mất khả năng thanh toán khoản nợ khi đến hạn của Chính phủ hầu như không có, Chính phủ sẽ có nhiều hình thức để trả nợ như in thêm tiền, tăng thêm thuế,… Tuy nhiên lãi suất của nó thường thấp hơn các công cụ khác trên thị trường.
Tín phiếu ngân hàng nhà nước
Tín phiếu ngân hàng nhà nước chính là công cụ để Nhà nước thực hiện các mục tiêu thắt chặt chính sách tiền tệ. Các ngân hàng sẽ chịu trách nhiệm phát hành, cũng như hạch toán nghiệp vụ phát sinh, thanh toán,…
Việc vay mượn thông qua phương thức phát hành tín phiếu phải có các thỏa thuận rõ ràng, và điều kiện ràng buộc cụ thể. Trong đó bao gồm các quy định về lãi suất, thời hạn trả nợ, thời hạn vay, … Các đối tượng sở hữu tín phiếu ngân hàng nhà nước khó có thể giao dịch trao đổi, mua bán, cầm cố trên thị trường một cách mập mờ không rõ ràng. Họ thường có xu hướng sẽ giữ cho tới thời điểm đáo hạn để nhận được mức lãi suất cố định.
Khi mua tín phiếu ngân hàng nhà nước, tổ chức tín dụng phải chuyển tiền mua tín phiếu vào tài khoản theo chỉ định của ngân hàng nhà nước trong ngày thanh toán, thông tin trên lệnh chuyển tiền phải đúng theo quy định.
Xem thêm: Lý thuyết Dow là gì? 6 nguyên lý của Dow
Ý nghĩa của việc phát hành tín phiếu
Việc phát hành tín phiếu mang lại những ý nghĩa rất quan trọng đối với không chỉ các tỏ chức phát hành mà còn cả các ngân hàng và kho bạc nhà nước, cụ thể như sau:
- Để ngăn chặn tình trạng lạm phát đồng nội tệ, ở đây là đồng tiền Việt Nam.
- Gia tăng mức cung tiền trên thị trường, thúc đẩy xu hướng tiêu dùng, đầu tư trong nước.
- Kích thích các tổ chức, doanh nghiệp tài chính đẩy mạnh sản xuất, tiến hành hoạt động kinh doanh hiệu quả hơn, từ đó nâng cao được lợi nhuận, tối giản hóa số tiền lưu thông trong thị trường tiền tệ.
- Thắt chặt chính sách tiền tệ, điều tiết lưu thông tiền tệ.
Phương thức phát hành
Theo quy định tại điều 6 thông tư 16/2019/TT-NHNN, hiện nay trên thị trường có 2 phương thức phát hành tín phiếu là phương thức đấu thầu và bắt buộc:
Phương thức bắt buộc
Được phát hành dựa trên mục tiêu của chính sách tiền tệ và điều kiện thực tế của thị trường trong từng thời kỳ. Tổ chức tín dụng bắt buộc phải tiến hành mua tín phiếu do ngân hàng nhà nước phát hành theo quyết định của thống đốc ngân hàng nhà nước. Trong trường hợp cần thiết, thống đốc sẽ quyết định mua lại tín phiếu ngân hàng nhà nước phát hành theo phương thức bắt buộc trước hạn.
Nếu trong trường hợp, tổ chức tín dụng thanh toán không đủ khả năng hoặc không mua, ngân hàng nhà nước sẽ chủ động trích nợ thanh toán của các tổ chức tài chính đó. Các ngân hàng có trách nhiệm phải thông báo khi thu đủ số tiền nợ thiếu trong vòng 5 ngày làm việc tính từ thời điểm tín phiếu được phát hành.
Ngược lại, nếu đến hạn trích nợ mà việc thu hồi vẫn chưa được hoàn thành thì theo quy định, tổ chức tín dụng sẽ bị xử phạt hành chính.
Phương thức đấu thầu
Việc phát hành sẽ được thực hiện theo quy định của ngân hàng nhà nước về đấu thầu thông qua nghiệp vụ thị trường mở. Chủ thể tiến hành mua tín phiếu sẽ nhận được tín phiếu qua nghiệp vụ ghi sổ.
Kết luận
Trên đây là tổng hợp những thông tin cơ bản về tín phiếu là gì và những đặc điểm của loại giấy tờ ghi nợ này. So với trái phiếu và cổ phiếu, tín phiếu thường ít nhận được quan tâm hơn do lợi nhuận đem lại không cao. Tuy nhiên, đây lại là hình thức đầu tư an toàn, có mức độ rủi ro thấp. Là một nhà đầu tư, bạn nên hiểu rõ về tín phiếu và các loại chứng khoán có giá khác để nắm được những thay đổi của thị trường, và có hành động điều tiết nguồn vốn đầu tư hiệu quả.