Trên con đường tự chủ tài chính, các nhà đầu tư chắc hẳn không thể bỏ qua một kênh đầu tư tiềm năng như chứng khoán cơ sở. Tại đây, nhà đầu tư sẽ đầu tư vào các cổ phiếu được phát hành trên thị trường. Vậy cổ phiếu là gì? Giao dịch như thế nào? Hãy cùng 69 Invest tìm hiểu về cổ phiếu trong bài viết dưới đây.
Mục lục bài viết
Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là một loại chứng khoán vốn, được phát hành dưới dạng chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ, xác nhận quyền và lợi ích của nhà đầu tư.Chủ sở hữu các cổ phiếu được gọi là cổ đông. Các cổ đông có quyền biểu quyết các vấn đề liên quan tới công ty và có nghĩa vụ chịu trách nhiệm các khoản nợ phải trả của công ty trên số phần trăm cổ phần nắm giữ.

Công ty phát hành cổ phiếu gọi là Công ty Cổ phần. Các công ty này có thể phát hành cổ phiếu qua các hình thức phát hành khác nhau như chào bán cho cổ đông ưu đãi, phát hành cổ phiếu mới ra thị trường, ….
Xem thêm: Yellen: ‘Sẽ không có suy thoái’ khi tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ thấp nhất trong 53 năm
Phân loại cổ phiếu
Hiện nay, thường các công ty cổ phần sẽ phát hành 2 loại cổ phiếu:
Cổ phiếu thường
Các cổ đông sở hữu cổ phiếu thường sẽ có các quyền lợi sau:
- Quyền được tự do chuyển nhượng.
- Quyền biểu quyết các vấn đề, quyết định của công ty tại Đại hội cổ đông.
- Quyền được hưởng cổ tức hàng kỳ dựa theo kết quả hoạt động kinh doanh và giá trị cổ phiếu nắm giữ.
Cổ phiếu ưu đãi
Cổ đông nắm giữ cổ phiếu ưu đãi có quyền hạn và trách nhiệm hạn chế hơn:
- Các cổ đông này được nhận lợi tức ổn định qua các kỳ, không phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh.
- Không có quyền được bầu cử, ứng cử cho các chức vụ quan trọng trong công ty
- Được ưu tiên nhận cổ tức đầu tiên trước các cổ đông thường.
Xem thêm: Các nhà môi giới tương tác báo cáo lượng DART giảm 21% so với cùng kỳ tháng 12 năm 2022
Vì sao nền đầu tư cổ phiếu?
Đầu tư cổ phiếu mang lại cho nhà đầu tư những lợi ích sau:
- Mang lại nhuận cao trong dài hạn
Khi nắm giữ chứng khoán, nhà đầu tư đang sở hữu một phần doanh nghiệp. Tốc độ tăng trưởng trung bình của các doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán là 20%/năm, cao hơn rất nhiều so với lợi nhuận gửi tiết kiệm 6-7%/năm. Các nhà đầu tư có thể kiếm lời qua việc nhận cổ tức hoặc thu lợi nhuận qua chênh lệch giá.

- Là tài sản có thanh khoản cao, chỉ sau tiền mặt
Thị trường chứng khoán là một thị trường sôi động, tập hơn rất nhiều người mua và bán các loại chứng khoán. Do đó, nhu cầu mua hoặc bán cổ phiếu của bạn sẽ được đáp ứng trong thời gian ngắn với các lượt khớp lệnh liên tục trong phiên. Chứng khoán của bạn sẽ được chuyển thành tiền mặt một cách nhanh chóng và đơn giản
- Chứng khoán là kênh đầu tư linh hoạt, thân thiện với mọi người
Khi tham gia thị trường chứng khoán, nhà đầu tư chỉ cần bỏ ra vào triệu đồng là đã có thể giao dịch được trên thị trường. Khi giao dịch, các bạn cũng không cần chờ vài tháng hoặc vài năm để nhận được khoản sinh lời của mình mà chỉ cần chờ đợi khoảng thời gian tối thiểu là T+3 là bạn có thể bán chứng khoán của mình đi và thu tiền về tài khoản.
Xem thêm: Một số tên tuổi lớn nhất của Phố Wall bị ảnh hưởng bởi sự lao dốc của Doanh nghiệp Adani
Cách để có thể tham gia giao dịch cổ phiếu
Dưới đây là các bước để có thể tham gia giao dịch trên thị trường chứng khoán:
- Bước 1: Mở tài khoản
Để có thể tham gia giao dịch trên thị trường, trước tiên bạn cần có một tài khoản giao dịch tại Công ty chứng khoán. Bạn có thể mở tài khoản tại các công ty chứng khoán uy tín như: VPS, VNDIRECT, SSI,…
- Bước 2: Nạp tiền vào tài khoản
Các bạn nạp tiền vào tài khoản chứng khoán của mình để giao dịch.
- Bước 3: Giao dịch và đặt lệnh.
Xem thêm: Nến Doji đỏ từ đâu? Thông tin cốt lõi người mới cần biết
Phiên giao dịch, phương thức khớp lệnh và nguyên tắc khớp lệnh cổ phiếu
Để có thể giao dịch cổ phiếu, bạn cần nắm rõ các kiến thức sau:
Các phiên giao dịch
Dưới đây là các phiên giao dịch của 3 sàn giao dịch chứng khoán tại Việt Nam:
- Sàn HOSE
Thời gian |
Phương thức giao dịch |
9:00 – 9:15 |
Khớp lệnh định kỳ mở cửa |
9:15 – 11:30 |
Khớp lệnh liên tục |
11:30 – 13:00 |
Nghỉ trưa |
13:00 – 14:30 |
Khớp lệnh liên tục |
14:30 – 14:45 |
Khớp lệnh định kỳ đóng cửa |
14:45 – 15:00 |
Giao dịch thỏa thuận |
- Sàn HNX
Thời gian |
Phương thức giao dịch |
9:00 – 11:30 |
Khớp lệnh liên tục |
11:30 – 13:00 |
Nghỉ trưa |
13:00 – 14:30 |
Khớp lệnh liên tục |
14:30 – 14:45 |
Khớp lệnh định kỳ đóng cửa |
14:45 – 15:00 |
Khớp lệnh sau giờ |
- Sàn UPCOM
Thời gian |
Phương thức giao dịch |
9:00 – 11:30 |
Khớp lệnh liên tục |
11:30 – 13:00 |
Nghỉ trưa |
13:00 – 14:30 |
Khớp lệnh liên tục |
Phương thức khớp lệnh
Trong giao dịch cổ phiếu thường có 3 phương thức khớp lệnh:
- Khớp lệnh định kỳ: là phương thức khớp lệnh được thực hiện trên cơ sở khớp các lệnh mua hoặc bán tại một thời điểm nhất định.
- Khớp lệnh liên tục: là phương thức giao dịch được thực hiện trên cơ sở các lệnh mua hoặc bán ngay sau khi lệnh được nhập vào hệ thống.
- Khớp lệnh sau giờ: là phương thức khớp lệnh được áp dụng sau phiên đóng cửa trên sàn HNX.
Các loại lệnh
Để giao dịch hiệu quả, đây là các loại lệnh bạn nên nằm lòng và áp dụng một cách linh hoạt:
- Lệnh LO – lệnh giới hạn:
– Được sử dụng trên sàn HOSE, HNX và UPCOM
– Là lệnh mua/bán được nhập vào hệ thống giao dịch, có hiệu lực đến khi kết thúc phiên giao dịch hoặc đến khi bị hủy lệnh.
- Lệnh ATO – lệnh mở cửa
– Được sử dụng trên sàn HOSE
– Là lệnh mua/ bán được nhập vào hệ thống, có hiệu lực trong phiên mở cửa, từ 9h đến 9h15 sáng.
- Lệnh MP – lệnh thị trường:
– Được thực hiện trên sàn HOSE
– Là lệnh mua/ bán được nhập vào hệ thống và được khớp ngay tại thời điểm đặt lệnh. Nếu lệnh không được khớp hết, số còn lại được chuyển thành lệnh LO.
- Lệnh MTL – lệnh thị trường
– Được sử dụng trên sàn HNX
– Là lệnh mua/ bán được nhập vào hệ thống và được khớp ngay tại thời điểm đặt lệnh. Nếu lệnh không được khớp hết, số còn lại được chuyển thành lệnh LO.
- Lệnh MOK – lệnh thị trường khớp toàn bộ
– Được sử dụng trên sàn HNX
– Là lệnh mua/ bán được nhập vào hệ thống, nếu không khớp được toàn bộ thì lệnh sẽ bị hủy.
- Lệnh MAK – lệnh thị trường khớp một phần
– Được sử dụng trên sàn HNX
– Là lệnh mua/ bán được nhập vào hệ thống, lệnh có thể được khớp toàn bộ hoặc một phần, phần còn lại sẽ bị hủy sau khi khớp lệnh.
- Lệnh ATC – lệnh đóng cửa
– Được sử dụng trên các sàn HNX và HOSE
– Là lệnh mua/ bán được nhập vào hệ thống, có hiệu lực trong phiên đóng cửa, từ 14h30 đến 14h45.
- Lệnh PLO – lệnh sau giờ
– Được sử dụng trên sàn HNX
– Lệnh được nhập vào sau phiên giao dịch, được khớp ngay nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn. Giá thực hiện là giá đóng cửa của ngày, các lệnh PLO không được thực hiện sẽ tự động hủy.

Nguyên tắc khớp lệnh
Nhà đầu tư cũng cần chú ý tới các nguyên tắc khớp lệnh sau:
- Ưu tiên về lệnh
Các lệnh được ưu tiên thực hiện theo thứ tự sau:
– Tại phiên định kỳ: ATO, ATC
– Tại phiên liên tục: MP, MTL, MOL
- Ưu tiên về giá
Các lệnh mua với giá cao và bán với giá thấp sẽ được ưu tiên thực hiện trước.
- Ưu tiên về thời gian
Các lệnh được đặt trước thực hiện trước, lệnh được đặt sau thực hiện sau.
Khi tham gia giao dịch, các nhà đầu tư có thể đặt lệnh qua các app, các trang web của công ty chứng khoán hoặc đặt lệnh qua các chuyên viên quản lý tài khoản tại công ty chứng khoán bạn đang hợp tác.
Xem thêm: Chứng khoán Mỹ đang giảm khi các nhà đầu tư chờ đợi bài phát biểu của ông Powell
Các nguyên tắc đầu tư bạn nên biết
Dưới đây là một số nguyên tắc các nhà đầu tư nên nắm rõ để hạn chế những rủi ro đáng tiếc:
- Lựa chọn đầu tư vào các cổ phiếu tốt, có khả năng sinh lời tốt trong tương lai.
- Mua và bán vào những thời điểm thích hợp
- Nên kết hợp phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản để tìm ra điểm mua và điểm bán hợp lý với chiến lược đầu tư của mình
- Giữ vững tâm lý và đặt ra các chiến lược đầu tư phù hợp.
- Các nhà đầu tư nên quyết đoán, tuân thủ các quy tắc, chốt lãi và cắt lỗ kịp thời.
Xem thêm: Swap là gì? Những điều cần biết về Swap trong giao dịch.
Kết luận
Trên đây là những kiến thức cơ bản về cổ phiếu do 69 Invest tìm hiểu và tổng hợp lại. Mong rằng bài viết trên đã mang lại những thông tin cần thiết cho các nhà đầu tư, giúp các nhà đầu tư có được kênh đầu tư phù hợp và mang lại lợi nhuận như ý trong tương lai.